Pępek u noworodka
Kikut pępowinowy jest pozostałością pępowiny, która pozostała po jej odcięciu. W czasie kiedy dziecko przebywa wewnątrz macicy to pępowina łączy je z łożyskiem, dostarczając tlen, a także substancje odżywcze. To ona również, pozwala na eliminację produktów przemiany materii. Natychmiast po urodzeniu, zostaje odcięta po wcześniejszym założeniu zacisku 2 cm od brzucha dziecka. Po narodzinach kikut, który pozostał przybiera barwę biało niebiską i jest mokrawy. Podczas pierwszej doby kurczy się i osusza oraz zabarwia na kolor żółtobrązowy, a później czarnobrązowy. Kikut oddziela się od brzucha dziecka przeważnie 5 do 15 dnia po narodzinach. Gdyby tak się nie stało, należy jak najszybciej pójść z dzieckiem do pediatry. Upośledzenie w odpadnięciu pępowiny najczęściej zdarza się wcześniakom , noworodkom z niską wagą urodzeniową oraz dzieciom urodzonym przez cesarskie cięcie. Pępek to organ niezmiernie podatny na infekcje, czasem bardzo poważne, prowadzące do śmierci noworodka. Z tego powodu, dopóki kikut nie odpadnie i zagoi się, trzeba go zabezpieczać przed wilgocią używając do tego jałowej gazy. Dobrze jest też odchylać brzeg pieluchy, aby zagwarantować dojście powietrza. Przed wieczorną kąpielą, lub częściej jeśli jest potrzeba, należy obmyć kikut sterylnym gazikiem zmoczonym wodą. Następnie należy starannie obsuszyć. Analogicznie postępujemy z raną po kikucie. Kiedy pępek ulegnie zanieczyszczeniu np. kałem lub pokarze się zaczerwienienie dookoła niego, należy go zdezynfekować np. Octeniseptem. Jeśli jednak pępek spuchnie i pojawi się ropa, natychmiast należy udać się do pediatry. Prawdopodobnie wdało się zakażenie (zapalenie okołopępkowe), które obliguje do leczenia antybiotykami w szpitalu. Jeżeli z pępowiny zacznie lecieć krew, możemy mieć do czynienia z nieprawidłowym krzepnięciem krwi. W tej sytuacji trzeba zrobić jak najszybciej badania laboratoryjne i podjąć leczenie. Jeśli w miejscu po kikucie pojawi się ziarnina to również należy udać się do pediatry, który doradzi leki ograniczające jej rozwój oraz skieruje malucha do lekarza chirurga.
Żółtaczka
Wiele nowo narodzonych dzieci mniej więcej w 2 lub 3 dobie życia posiada zabarwione na żółto białka oczu i skórę. Wysoka zawartość bilirubiny ( żółtego barwnika ) jest rezultatem wzmożonego rozpadu krwinek czerwonych, i tak nieukształtowana jeszcze wątroba nie radzi sobie z wychwyceniem i usunięciem jej z organizmu. Jednak taki stan jest zupełnie prawidłowy i właściwie nie potrzebna jest konsultacja z pediatrą. Po mniej więcej 10 dniach ( u wcześniaków po 14 dniach ) żółty kolor skóry dziecka znika. U noworodków odżywianych mlekiem matki, żółtaczka daje o sobie znać po 4 dobie i może się nasilać w ciągu 2 tygodni. Niniejszy rodzaj żółtaczki może być wywołany obecnością w mleku kobiecym składnika, który upośledza wiązanie bilirubiny w wątrobie. Pediatra może wyjątkowo doradzić matce przegotowanie swojego mleka i podawanie go przez 1 – 3 dni dziecku, lub incydentalnie korzystać ze sztucznej mieszanki. W momencie kiedy żółtaczka uwidoczniła się w pierwszej dobie, lub stężenie przewyższa normy, pediatra może zatrzymać maleństwo w szpitalu. Podłożem tego typu żółtaczki, mogą być konflikt serologiczny, zakażenie, albo choroba wątroby. W wypadku kiedy żółtaczka wystąpi po przybyciu do domu ze szpitala lub jeśli intensyfikuje się, a dziecko zaczyna siusiać ciemnym moczem, kolor stolca jest szarobiały , skóra nabiera żółtooliwkowej barwy, a maluch jest nienaturalnie spokojny i wykonuje nietypowe ruchy, albo też skrzekliwie płacze natychmiast należy iść do pediatry, który zbada poziom bilirubiny. Jeśli jej poziom będzie wysoki skieruje dziecko do szpitala na badania i leczenie.
Gorączka u niemowląt i małych dzieci
Dużo chorób u niemowląt i małych dzieci, także tych całkiem łagodnych, rozwija się bardzo dynamicznie, a podczas jej trwania występuje bardzo wysoka temperatura. Jest ona symptomem, reakcją obronną organizmu , a nie objawem samym w sobie. To w jaki sposób zajmiemy się dzieckiem głównie zależy od jego wieku. Dzieci starsze, nie potrzebują natychmiastowego obniżania temperatury. Leczenie gorączki przez pediatrę w tej grupie wiekowej, nie powinno polegać na jej obniżaniu, a jedynie na poprawie komfortu samopoczucia pacjenta. Tymczasem jeśli kwestia dotyczy dzieci małych i niemowląt, to sytuacja jest dużo poważniejsza. W tej grupie wiekowej gorączka bardzo szybko rośnie, a to może doprowadzić do drgawek gorączkowych. Jeśli temperatura ciała u dziecka do 4 miesiąca życia wzrośnie do 38 0C i więcej, należy zawieść je do szpitala lub wezwać pogotowie. Natychmiastowej porady pediatry ( nie od razu szpitalnej ) potrzebować będzie także ,niemowlę z podwyższoną temperaturą ciała w wieku 5–6 miesiąca życia, które wygląda na chorego. Najbardziej miarodajnym sposobem mierzenia temperatury u dzieci jest pomiar w odbytnicy. U zdrowego malucha wartość jej wynosi 36,9-37,4 0C. Gdy temperatura przekroczy 38,4 0C można mówić o stanie podgorączkowym. Najmłodszym dzieciom, czyli do 6 miesiąca życia, trzeba obniżać gorączkę, to jest podać lek przeciwgorączkowy najlepiej po konsultacji z pediatrą. Od drugiego półrocza istotniejszą sugestią do podania środka będą dolegliwości powiązane z gorączką, aniżeli ona sama. Najbezpieczniejszym sposobem jej obniżenia u małych dzieci i niemowląt, powszechnie polecanym przez pediatrów jest paracetamol. U dzieci starszych można podać ibuprofen. Najprostszą formą podania leku zwłaszcza najmłodszym są czopki, ale także zawiesiny, której ilość należy dobrać do masy ciała dziecka. Po zaaplikowaniu leku przeciwgorączkowego zaleconego przez pediatrę, dobrze byłoby dziecko ubrać w lekką i przewiewną odzież, a także nie zawijać w ciepłe koce. Ważną kwestią jest także zachowanie temperatury w pomieszczeniu na poziomie 20 0C, oraz pojenie malucha zwiększoną ilością płynu. Ma to ogromne znaczenie w przypadku dziecka z podwyższoną temperaturą ciała, ponieważ w czasie trwania gorączki nasila się utrata wody przez skórę i rośnie niebezpieczeństwo odwodnienia się dziecka
Żywienie dziecka – okres noworodkowy i niemowlęcy
Prawidłowe żywienie w okresie noworodkowym i niemowlęcym ma fundamentalną wartość dla jego rozwoju. Karmienie bardzo małych dzieci, to zwykle główny problem rodziców po przybyciu ze szpitala. W zależności od tego, jak przygotowani są oni do tego zadania, z jakich źródeł wiedzy korzystają, taki jest stopień trudności. W tym czasie bardzo ważna jest pomoc najpierw doświadczonej położnej, a potem pediatry. Kluczowe dla rozwoju dziecka pierwsze 2 lata życia, są decydujące o jego zdrowiu, rozwoju intelektualnym, oraz o przyroście masy ciała. Z tego powodu, tak dużo uwagi poświęca się żywieniu noworodków i niemowląt. W gruncie rzeczy, w tym czasie występują 2 typy żywienia dzieci będących w tym wieku. Żywienie naturalne, czyli karmienie piersią, oraz żywienie sztuczne opierające się na mieszance mlekozastępczej. Żywienie naturalne opierające się wyłącznie na mleku matki, daje mnóstwo profitów zdrowotnych dziecku jak matce. Powinno trwać ok. 5 – 6 miesięcy życia. Jego wartości odżywcze są bezcenne, zawierają węglowodany, białka, witaminy, kwasy tłuszczowe przyczyniające się do rozwoju mózgu , a co najważniejsze utworzone przez organizm matki immunoglobuliny, to jest przeciwciała odpornościowe ( nie znajdziemy ich w żadnej sztucznej mieszance ). Zawartość składników odżywczych zawartych w mleku matki, zmienia się opcjonalnie do wieku malucha, jego zdolności trawiennych i metabolicznych. Dzieci karmione piersią dłużej niż sześć miesięcy, pozostaną zdrowsze i rzadziej będą musiały korzystać z porad pediatry z powodu chorób np. układu oddechowego, biegunek czy zapalenia ucha. Ten rodzaj karmienia syci głód, a także buduje ogromną więź między matką a dzieckiem. W razie potrzeby, można połączyć karmienie naturalne ze sztucznym (tzw. dokarmianie), w sytuacji gdy matka ma za małą ilość pokarmu (np. po porodzie przez cesarskie cięcie) lub jest chora. Wówczas pomocne mogą być mieszanki mlekozastępcze. Żywienie sztuczne bazuje na mleku krowim, o składzie chemicznym zmienionym i upodobnionym do mleka kobiecego. Bez względu na wiek dziecka, doborem odpowiedniej mieszanki powinien zająć się pediatra. Współcześnie, każda mieszanka modyfikowana ma w swoim składzie suplementy witaminowe, aminokwasy: taurynę, L – karnitynę, kwasy tłuszczowe ( NNKT ), prebiotyki i probiotyki, a także witaminę D. Rodzice powinni o tym pamiętać, gdy zechcą podać swojemu maluchowi dodatkową dawkę tej witaminy. Jej ilość powinna być ustalona przez pediatrę. Podając mieszanki mlekozastępcze nie należy zapominać o „dopajaniu” niemowlęcia, natomiast u dzieci karmionych wyłącznie piersią z czynności tej można zrezygnować.
Kąpiel noworodka
Mycie noworodka może odbyć się już sześć godzin po porodzie. Należy zredukować czas kąpieli do 5 minut, tak aby dziecko się nie wychłodziło. Podczas pierwszej kąpieli skupić się należy na newralgicznych miejscach czyli twarzy, szyi oraz fałdów skóry w zagięciach stawowych. Przez pierwsze kilka dni, odpowiednie jest pozostawienie warstwy mazi płodowej. Nie ma też uzasadnienia kąpiel dziecka codziennie, ponieważ ustawiczne moczenie niemowlęcia niszczy naturalny płaszcz lipidowy, co może doprowadzić do silnego wysuszenia skóry. Należy pamiętać, aby do kąpieli nie używać zwykłego mydła, tylko preparaty emoliencyjne, które delikatnie i skutecznie usuną zanieczyszczenia ze skóry, nie niszcząc przy tym naturalnej warstwy ochronnej.Do kąpieli można też użyć naparu z dziurawca lub rumianku. Maluchy, które wykazują skłonności do alergii warto kąpać w wodzie z dodatkiem krochmalu. Miejsce, w którym zamierzamy wykąpać dziecko należy ogrzać do temperatury wyższej niż ta , w której stale przebywa czyli ok. 24 – 25 0C. Woda natomiast, powinna mieć temperaturę około 37 0C (im młodsze niemowlę tym woda cieplejsza). Do jej zmierzenia najlepiej użyć termometru kąpielowego. Woda w wanience powinna lekko zakrywać jego ciało, tak by nie było mu zimno. Najkorzystniejszą porą na kąpiel jest wieczór, po której przychodzi czas na sen, najdłuższy w ciągu doby. Należy jednak zwrócić uwagę, aby nie kąpać dziecka zaraz po jedzeniu. Kąpiel powinna trwać nie dłużej niż 5 minut ( używając preparatów emoliencyjnych 10 – 15 minut). U osesków uważać należy, by nie zamoczyć pępowiny ( kikut pępowinowy przemywamy osobno raz dziennie jałowym gazikiem nasączonym wodą). Kąpiel rozpocząć należy od umycia główki (pamiętając żeby woda nie dostała się do oczu dziecka), natomiast ciało można umyć ręką lub za pomocą specjalnych gąbek lub myjek, ale jest to mniej higieniczne. Wykąpane niemowlę należy wyjąć z wody a skórę osuszyć miękkim ręcznikiem, zawijając je delikatnie. Pamiętać należy, aby nie pocierać skóry malucha, gdyż tarcie wzmaga jej wrażliwość i swędzenie. W pierwszych dniach życia można używać do osuszania skóry ręczników jednorazowych. W zwykłych zbierają się zarazki. Po kąpieli natłuścić skórę dziecka kosmetykami odpowiednimi do wieku. Zabezpieczy to powtórnemu jej wysuszeniu. Podczas aplikowania preparatu można wykonać masaż, który będzie pomocny w wyciszeniu się dziecka przed snem.
Zdrowy sen u dziecka
Sen niemowlęcia jest bardzo ważny, albowiem podczas trwania snu intensywnie rozwija się mózg. Zdrowy sen jest konieczny dla prawidłowego rozwoju dziecka. Noworodek przez pierwsze 8-12 tygodni swojego życia przesypia większość dnia tzn. 16-18 godzin, są jednak dzieci, które śpią mniej. Rozbieżność w ilości potrzebnego snu pomiędzy konkretnymi dziećmi są dosyć duże. Niemowlę i małe dziecko w wieku do 4 lat (po ukończeniu 4 roku życia większość dzieci nie potrzebuje już spać w ciągu dnia) łatwiej będzie położyć spać, kiedy jego rytm dnia będzie uregulowany. Istotne jest też wprowadzenie rytuałów, które zasygnalizują dziecku, że przyszła pora na sen. Pomocne będą w tej sytuacji takie elementy jak: wieczorna kąpiel o stałej porze (np. o 19), posiłek .Niektóre dzieci (już w wieku sześciu tygodni) potrafią odróżniać sen dzienny od nocnego. Bardzo ważne jest, aby maluch podczas snu czuł się komfortowo. Sen jest czasem odpoczynku, wobec tego nie powinny go zakłócać żadne bodźce zewnętrzne (np. głośne dźwięki, nazbyt jasne światło) jak również niezaspokojone potrzeby dziecka (np. poczucie głodu czy pragnienia, mokra pieluszka, błędnie dobrana temperatura w pomieszczeniu, w którym śpi). Po szóstym tygodniu życia dziecka, gdy ustabilizuje się laktacja i karmienie piersią, można podać smoczek aby zaspokoić potrzebę ssania, co może pomóc w zaśnięciu. Błędem jest podejmowanie prób skracania snu w dzień, aby niemowlę lepiej spało w nocy. Noworodek nie może zbyt długo czuwać, jego sen to głównie faza REM, czyli ta podczas której śni. Najprawdopodobniej właśnie wtedy powstają w mózgu połączenia nerwowe i dziecko rośnie (przysadka uwalnia hormon wzrostu). Zmęczonemu dziecku trudniej jest zasnąć i mogą pojawiać się „złe sny”. Noworodek nie potrafi podczas snu zmieniać sam pozycji, dlatego należy ułożyć go na plecach, z głową ułożoną raz na jedną , raz na drugą stronę. Będzie to pomocne w uniknięciu spłaszczenia potylicy. Maluchy, które mają skłonności do ulewania winny spać na boku. Najlepszym miejscem do snu, jest jego własne łóżeczko postawione w odpowiedniej odległości od grzejnika. Dziecko powinno spać na równym i dość twardym materacu, a do piątego miesiąca życia najlepiej bez poduszki. Lekarze ortodonci zalecają, aby dla zachowania prawidłowego zgryzu przechylić łóżeczko, w którym śpi dziecko o 20 – 30 stopni. Jest to możliwe jeśli pod jego nogi od strony głowy podłożymy książki.
Ropienie oczu u niemowląt
Ropne wycieki z oczu dziecka mogą być symptomem zapalenia spojówek. W każdym wieku malec może zachorować z innej przyczyny, a stopień ryzyka powikłań prawdopodobnie będzie różny. Gdy zachoruje na nią niemowlę jej przebieg będzie dużo niebezpieczniejszy niż kiedy zachoruje przedszkolak. U noworodka kilkudniowego możliwe jest pojawienie się zaczerwienienie oczu, obrzęk powiek czasem ropa, to następstwo zabiegu Credego praktykowanego zaraz po porodzie. Procedura polega na zakropleniu każdego oka jedną kroplą 1% roztworu azotanu srebra. To działanie przeciwdziałać zakażeniu dwoinkami rzeżączki, które mogą pojawiać się w drogach rodnych matki dziecka, to jest rzeżączkowemu zapaleniu spojówek. Natomiast po zaaplikowaniu azotanu srebra na ogół 6-8 godzin po wkropleniu ( w trakcie pobytu na oddziale noworodkowym ) pojawia się chemiczne zapalenie spojówek. Najczęściej w czasie 2 – 4 dni stan zapalny samoistnie przechodzi. W momencie jednak, gdy objawy się utrzymują przez kolejne 3 dni, należy udać się do lekarza okulisty, zwłaszcza w wypadku gdy symptomy choroby się wzmagają. Przyczyną zapalenia spojówek mogą być też zakażenia bakteriami, chlamydiami lub wirusami. Noworodki często ulegają zakażeniu podczas porodu, a schorzenie udaje się zdiagnozować zwykle 5 do 14 dnia po porodzie. Dolegliwości mogą być łagodne, z niewielkim wyciekiem śluzowo – ropnym, jednak czasami może wystąpić obustronny obrzęk powiek z ropną wydzieliną. W takiej sytuacji pediatra zaordynuje dziecku antybiotyk, miejscowo w kroplach, a w poważniejszych przypadkach, kiedy wystąpi domniemanie ogólnego zakażenia chlamydiami dożylnie. Ropienie oczu pojawia się najczęściej u niemowląt, jednak przebieg choroby zazwyczaj nie jest dramatyczny. Z reguły zakażenie to powodują wirusy z nosa i gardła. Drobnoustroje znajdujące się na rękach niemowlaka, w prosty sposób mogą znaleźć się w oku, na przykład podczas tarcia oczu przez malucha. W ten sposób dochodzi do zakażenia. Dolegliwość ujawnia się najczęściej przez jednostronne łzawienie oka, jego zaczerwienienie, obrzęk powieki i światłowstręt. Przeważnie po upływie 1 – 2 dni następuje zainfekowanie drugiego oka. Z uwagi na ryzyko powikłań , należałoby przebadać dziecko przez pediatrę, który podejmie leczenie. Niektóre niemowlęta posiadają nazbyt wąskie kanaliki łzowe, które łatwo się zatykają powodując zastój łez, a to prowadzi do częstych infekcji. Pediatra w ramach kuracji zalecić może masowanie wewnętrznego kącika oka malucha. Odpowiednie jest wykonanie 4 – 5 ruchów masujących 5 – 6 razy dziennie. Wraz ze wzrostem dziecka, przewody nosowo – łzowe zwiększają się, te zatkane zazwyczaj odtykają się w okresie od kilku tygodni do paru miesięcy. W momencie jednak kiedy infekcje powracają, należy udać się z maluchem do lekarza okulisty. Wyda on opinię czy ewentualnie konieczny jest zabieg udrażniania kanalika łzowego. Gdy dziecko ukończy 12 miesiąc życia, prawdopodobieństwo odblokowania go bez zabiegu okulistycznego poważnie zmniejszają się.
Najczęściej występujące urazy u dzieci
Wstrząśnienie mózgu powszechnie nazywane wstrząsem mózgu, to nierzadko efekt obrażeń głowy. Najczęstszą jego przyczyną są otwarte lub zamknięte urazy, jakie powstają po uderzeniu, zranieniu, a także złamaniu podstawy czaszki lub sklepienia czaszki, które zachodzą najczęściej podczas upadków z wysokości, wypadków komunikacyjnych lub zderzeń w czasie zajęć sportowych. Tuż po wypadku zmiany chorobowe mogą nie dawać o sobie znać, a to może uśpić czujność rodziców. Niemniej jednak, w ciągu paru godzin od zdarzenia, pojawia się zazwyczaj krótkotrwała utrata przytomności, która przekształca się w pourazowy stan zamroczenia, trwający zwykle od 15 do 40 minut ( zespół powstrząśnieniowy ), oprócz tego zaburzenia tętna, bradykardia, obniżenie ciśnienia krwi, a także skóra zmienia barwę na sino-bladą. Najczęściej opiekunowie z dziećmi po przejściu, nawet łagodnego wstrząśnienia mózgu, pojawiają się w przychodni u pediatry. Decydującymi symptomami, które powinny skłonić rodziców do wizyty u pediatry to utrata przytomności, a po jej odzyskaniu utrzymujące się zawroty i bóle głowy, także płytki oddech, mdłości, wymioty, nieraz nadmierne pobudzenie lub zbyt wolny rytm serca, nadwrażliwość na światło i dźwięk, różnego rodzaju obrzęki, senność, dezorientacja, a także szeroko pojęte zmiany w zachowaniu dziecka oraz luka w pamięci dotycząca samego wypadku jak również okresu poprzedzającego zdarzenie. Natomiast, silne wstrząśnienia mózgu cechuje brak świadomości przez ponad 24 godziny, a także obszerna luka w pamięci i szybko wzrastająca ciepłota ciała. Dziecko wobec którego są podejrzenia wstrząśnienia mózgu, powinno na kilka dni pozostać w szpitalu pod opieką pediatry. Wówczas przeprowadzone zostaną specjalistyczne badania głowy na przykład RTG, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny, ażeby skontrolować, czy ewentualnie mózg nie został uszkodzony. Choćby nawet pacjent nie miał oznak kontuzji głowy, winien zostać zatrzymany na obserwacji, albowiem w następstwie urazu i wstrząśnienia mózgu możliwe są powikłania, na przykład krwiak mózgu. Opiekunowie i lekarze na oddziale szpitalnym, mają obowiązek zapewnić dziecku odpoczynek w spokojnej atmosferze, a także dbać o to, aby pacjent nie nadwyrężał wzroku. W chwili obecnej nie ma niezawodnego środka farmakologicznego czy też metody leczenia wstrząśnienia mózgu. Na ogół lekarze doradzają leżenie w łóżku, odpoczynek oraz wystrzegania się wszelakich okoliczności, w których symptomy choroby mogłyby się wzmagać, na przykład światło, dźwięki, intensywne zapachy, nadwyrężanie wzroku, wysiłek fizyczny. Leczenie farmakologiczne polega na podawaniu antybiotyku, leków moczopędnych w przypadku obrzęku mózgu, a także leków przeciwgorączkowych. Po paru dniach pobytu w szpitalu poszkodowane dziecko odzyskuje siły i wraca do normalnego funkcjonowania, jednocześnie pamiętając o zachowaniu bezpieczeństwa i szczególnej ochronie głowy, na przykład podczas jazdy rowerem czy w zabawie.
Skóra dziecka
Skóra niemowlęcia to niezmiernie ważna część ciała i największy organ ( jej ciężar wynosi 25% całkowitej masy ciała ). Głównym jej zadaniem, jest zabezpieczanie młodego organizmu przed utratą wody oraz działaniem bezpośrednim środowiska, a także przed wtargnięciem czynników chorobotwórczych takich jak bakterie, wirusy czy grzyby. Pełni również ważną rolę termoregulacyjną i gwarantuje stałe warunki środowiska wewnętrznego w organizmie. Także dzięki unikatowym właściwościom, organizm za jej pośrednictwem absorbuje i gromadzi wilgoć, zapobiegając wysuszaniu tkanek głębokich, jak również pełni funkcję w procesach przemiany materii, bowiem przy jej pomocy ciało uwalnia się od toksyn. Składowymi skóry jest naskórek; skóra właściwa; tkanki podskórne oraz struktury dodatkowe ( włosy, paznokcie, gruczoły potowe, gruczoły łojowe ), natomiast naskórek dziecka jest dwukrotnie cieńszy od skóry dorosłego człowieka, przez co jest mniej wytrzymały na wpływ środowiska zewnętrznego. Wywołuje to predyspozycje do podrażnień i dysfunkcji, jak też wnikanie różnych związków także tych chorobotwórczych w głębsze jej warstwy. Skóra ulega zmianie wraz ze wzrostem i rozwojem noworodka. Najpierw naskórek nie jest przyrośnięty do skóry właściwej, a to przyczynia się nierzadko do tworzenia pęcherzy, także pH skóry ewoluuje z kwaśnego w zasadowy. Również gruczoły potowe i łojowe, które odpowiadają za produkcję ochronnego płaszcza lipidowego, u bardzo małych dzieci nie są rozwinięte. Naturalne funkcje gruczołów, takie jak zabezpieczenie ciała przed podrażnieniami, przenikaniem brudu czy mikroorganizmów, będą się dopiero aktywizowały. Niemowlęcy naskórek cechuje nikły procent kolagenu i elastyny, a zatem włókien odpowiedzialnych za elastyczność. Jej kondycja w bardzo dużym stopniu stanowi o samopoczuciu dziecka. Czynności kosmetyczno-ochronne ( kąpiele, smarowanie kremem ) skutkują samymi korzyściami. Natomiast choroby skóry niemowlęcia, mogą rozwijać się w sposób ostry lub przewlekły i potrzebują terapii, aby powstrzymać zakażenia wtórne albo przewlekłe.
Zespół Downa
Zespół Downa, czyli trisomia 21, zalicza się do najczęstszych aberracji chromosomowych ( 1: 650-700 noworodków żywo urodzonych ). Za pojawienie się zespołu Downa najczęściej odpowiada wynik braku rozdziału chromosomów podczas gametogenezy ( regularna lub prosta trisomia 21 ), rzadziej wynik translokacji robertsonowskiej. Zespół ten, jest wadą genetyczna spowodowaną przez dodatkowy chromosom 21. Dzieci z tą wadą najczęściej rodzą kobiety po 35 roku życia, i ryzyko jest niemal dwukrotnie większe niż u kobiet około 20 letnich, a wadliwe geny dają o sobie znać u dzieci kobiet po 40 roku życia jeszcze częściej, bo raz na 100 urodzeń. Charakterystyczną cechą zewnętrzną zespołu Downa jest dysmorfia, którą cechuje płaski profil twarzy, a także potylicy; fałd nad lekko skośnymi szparami powiekowymi; duży język; nisko osadzone i zniekształcone małżowiny uszne; płaska nasada nosa ( nos siodełkowaty ); wysokie (gotyckie) podniebienie ; a także krótsza szyja oraz nogi i ręce w stosunku do długości tułowia także są krótsze. Dzieci z tym zespołem równie często obciążone są towarzyszącymi wadami wrodzonymi, takimi jak wada serca (najczęściej AVSD); przewodu pokarmowego ( atrezja odbytu ); padaczka ( epilepsja ), wada wzroku i słuchu; niedoczynność tarczycy; hipotonia mięśniowa; wnętrostwo; niski wzrost; białaczka. Dodatkowo dzieci z tą chorobą upośledzone są umysłowo ( w różnym stopniu ). Wcześnie rozpoczęta terapia ruchowa i intelektualna daje możliwość, do pewnego stopnia, na normalny rozwój i egzystencję. Kolosalne znaczenie ma, w tym przypadku ciągłe pobudzanie zmysłów chorego, edukacja, a rola rodziców i opiekunów jest nieoceniona. Kobietom, u których występuje duże prawdopodobieństwo wystąpienia wad genetycznych i ukończyły 30 rok życia wykonywane są testy genetyczne. Wiąże się to jednak z ryzykiem poronienia, ponieważ jest to badanie inwazyjne i może prowadzić do uszkodzenia płodu. Aktualnie, medycyna proponuje pacjentkom badania prenatalne, które umożliwiają wczesną diagnozę. Natomiast po urodzeniu dziecka można wykonać badanie kariotypu, które polega na określeniu liczby i struktury chromosomów i wykonuje się je z krwi obwodowej.